Այո՛, Սերժ Սարգսյանը հոկտեմբերին կմեկնի Թուրքիա

ԹՈՒՐՔԻԱ ԿՄԵԿՆԻ ՑԱՆԿԱՑԱԾ ԵՂԱՆԱԿԻ
Հիշենք` հոկտեմբերն առանձնանում է նաև նրանով, որ տեղի կունենա Ալիև-Սարգսյան հերթական հանդիպումը:
Կապ կա՞ այս երկու «հանդիպումների» միջև: Անշուշտ:
Հիշենք նաև` մինչև վերջերս տարբեր «կոնֆիգուրացիաներով» և բավականին կոշտ հարցադրումներով Սերժ Սարգսյանը ներքին և արտաքին «աուդիտորիաների» համար ասում էր` ինքը Թուրքիա, ֆուտբոլ դիտելու կգնա, եթե սահմանը բացվի: Սահմանը բացվելու էր «ողջամիտ ժամկետներում» (դիվանագիտական տերմին, որի տարածքաբանությունն ու առաձգականությունն անսահման է). այս մտքերը հնչեցին ապրիլի 10-ին, Սերժ Սարգսյանի մեկտարյա պաշտոնավարման ասուլիսում:
Ինչ մտածեցին «մեսիջավորները», առայժմ չքննարկենք, անդրադառնանք հաջորդ «կոշտոտ» մտքին: Այն հնչեց, երբ Հայաստան էր ժամանել Կիպրոսի նախագահը. Սերժ Սարգսյանն ասաց` Թուրքիայի հետ առանց նախապայմանների հարաբերություններ, պայմանավորվածությունների հարգում, ինչպես նաև. «Մենք մտադիր չենք այդ ճանապարհին թույլատրել օգտագործել բանակցային գործընթացը` միջազգային հանրությանը մոլորության մեջ գցելու համար»:
Բոլոր «ողջամիտ» հաշվարկներով էլ պարզ է` Թուրքիան չի բացի սահմանը: Ճիշտ է, «ոմանք» հույս են փայփայում, թե հոկտեմբերին Քիշնևում նախատեսված հանդիպմանը հակամարտող երկրների նախագահները կստորագրեն «ռամըչնին», բայց ամառվա էս տապին իլյուզիաներով տառապելու ժամանակ չունենք, ուստի խիստ արագ և օպերատիվ արձանագրում ենք` ոչ մի «ռամըչնի» չի ստորագրվի, ոչ մի սահման չի բացվի:
Ամա՜: Հո չի՞ լինի, որ Գյուլը վեր կենա-գա Հայաստան, հրավիրի Սերժ Ազատիչին Թուրքիա, իսկ Սերժն ասի` «պարդոն, յիս էդ պարը չիմ պարում»:
Նախ` դա դիվանագիտության մեջ (և այն էլ դեռ նոր-նոր «բողբոջող»), կհամարվի «դուռնոյ տոն» և չի հասկացվի որևէ մեկի, նույնիսկ ներքին «աուդիտորիայի» կողմից. կարելի է գնալ, կարելի է զանազան-զարմանազան հայտարարություններ անել այստեղ, նաև այնտեղ. այսքան ինստիտուտ բա ինչո՞ւ է պահում պետությունը, էլ չենք ասում` նախագահականը:
Եվ հետո, Թուրքիա գնալու, ֆուտբոլ դիտելու քարոզչական էֆեկտից միայն ոչ խելոք (ներեցեք արտահայտությանս) մարդիկ կհրաժարվեն:
Համ էլ` Սերժ Սարգսյանը, որքան էլ զգուշավոր ու «գորշ կարդինալ», ռիսկային-կայծակ որոշումների սիրահար է. հիշեք` Ռամսֆելդի պաշտոնանկությանը հաջորդող վայրկյանին արդեն նա հագել էր կոմուֆլյաժն ու մեկնում էր Իրաք` Պենտագոնի նոր շեֆ Բոբ Գեյթսին այնտեղ հանդիպելու:
ՈՒստի պետք էր գտնել ոսկե միջինը: Նախորդ օրը գլուխներս «ուռացրել» էինք` լավ, ինչո՞ւ է եկել Սերբիայի նախագահը (Կիպրոսինը` հասկանալի էր, վաղուց նախատեսված այց էր, իրականացվեց, իսկ սա՞):
Թերևս պետք էր հարկավոր ներկայացուցչությո՞ւն, որպեսզի Սերժ Սարգսյանը կարողանա հաճելին համակցել օգտակարի հետ և գեղեցիկ նահանջով մանևր ապահովել այդքան նուրբ` Թուրքիա մեկնելու հարցում:
Ապահովվեց. հակաթուրք երկրի` Սերբիայի նախագահի կենդանի ներկայությամբ նախորդ օրը Սերժ Ազատի Սարգսյանը մինչ այդ հնչեցրած իր մտքերը շատ լավ միքսի ենթարկելով, ևս մեկ` խիստ աննկատ ու նուրբ, մինչ այս չհնչած արտահայտություն «թույլ տվեց». «Նախագահ Տադիչին ես կրկնել եմ իմ նախկին հայտարարությունները, համաձայն որոնց` կընդունեմ արված հրավերը միայն ձեռք բերված պայմանավորվածությունների կատարման, իրական քայլերի կատարման դեպքում, այսինքն` Թուրքիա կմեկնեմ, եթե արդեն իսկ ունենանք բաց սահման կամ կգտնվենք Հայաստանի ապաշրջափակման նախաշեմին»։
«Շեմը», ինչպես և «ողջամիտ» ժամկետը, խիստ տարածական և առաձգական, դիվանագիտական մանևրի տերմիններ են:
Այնպես որ, կասկածել պետք չէ. Սերժ Սարգսյանը ցանկացած եղանակի կգնա Թուրքիա, կդիտի Հայաստան-Թուրքիա «մատչը»:
Եվ ճիշտ էլ կանի:
Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ

Մեկնաբանություններ